Ønskjer fleire lokk på gjødsellagera
Bønder skal motiverast til å investere i permanent dekke/tak over eksisterande gjødsellager, noko som vil gi redusert utslepp av klimagassar.
Prosjektet "SMIL til lokk på skiten 2025" inngår i Rogaland si satsing om å redusere utslepp av klimagassar frå landbruket.
Bakgrunn
Noreg har forplikta seg til å redusere utslepp av klimagassar med minst 55 prosent i 2030 målt mot nivået i 1990. 2023 var året med lågast utslepp av klimagassar frå jordbruket sidan 1990 og utgjorde 9,6 prosent av Noreg sitt totale utslepp. Utslepp av metan og lystgass frå norske gjødsellager i 2022 var 560 000 tonn CO2-ekvivalentar. Eit potensial for ytterlegare reduksjon kan nås med dekke over gjødsellagera.
SMIL-tilskot til permanent dekke over gjødsellager
Tilskot til spesielle miljøtiltak i jordbruket (SMIL) er eingongstilskotet for frivillige miljøtiltak på gardsnivå. Tiltak for å redusere utslepp av klimagassar frå jordbruket kan vere innanfor SMIL-ordninga. Berre nokre få bønder i Rogaland har dei seinare åra søkt og fått løyvd SMIL-midlar til permanent tak/dekke over eksisterande gjødsellager.
Føresetnader for å få løyvd SMIL-tilskot
SMIL-tilskot gjeld for frivillige miljøtiltak det ikkje er krav om i gjeldande regelverk. I dagens regelverk og i forslag om ny gjødselbrukforskrift er kravet minst 8 månadar lagerkapasitet på husdyrgjødsel. Ved å setja krav om 10 månadar lagerkapasitet, kan SMIL-tilskot vere relevant å nytte til permanent dekke/tak over gjødsellager.
SMIL-tilskotet gjeld ikkje for nybygg. Innovasjon Norge kan gi støtte til nye gjødsellager med tilhøyrande permanent dekke/tak. SMIL kan løyvast til permanent dekke over gjødsellager som har vore nytta i minst 2 år.
Eit flytande dekke som til dømes halm, bark, torv, flyteduk og plastelement er ikkje permanente løysingar som kan delfinansierast gjennom SMIL-ordninga.
Tilrådd SMIL-tilskot til permanent dekke på eksisterande gjødsellager
I prosjektet «SMIL til lokk på skiten 2025» tilrår Statsforvaltaren ein kommunal SMIL-sats på inntil 40 prosent av berekna kostnadar avgrensa til maks 200 000 kroner per søkjar. Blir det god oppslutning om prosjektet i 2025, er Statsforvaltaren open for å tilrå same satsar i 2026.
